L-Akbar Ħassieb ta' Kull Żmien II - We have a winner! We have a winner!

"And if you think it obsolete

Then you go back across the street”
Love - Maybe The People Would Be The Times or Between Clark & Hilldale

Fi bloggata reċenti kont ktibt dwar l-istħarriġ tal-BBC Radio 4 dwar l-akbar ħassieb ta' kull żmien. Kont ktibt ukoll dwar min kienu l-kontestanti innominati u dwar lil min kieku kont ninnomina jew le. Ovvjament, ma nqastx ukoll li nitkellem dwar il-vot tiegħi, li mar għal Karl Marx, u li nispjega l-għaliex għażilt lilu. Dak iż-żmien Marx kien qiegħed fil-quċċata, iżda l-votazzjoni kienet għadha miftuħa. Fil-fatt intemmet ftit tal-ġranet ilu.

Niftakar ukoll li kien sar attentat ta’ sabutaġġ mill-Economist biex itajjru lil Marx minn hemm fuq. Xi sorsi m’ilux żvelawli li l-Economist bdew jikkanvażjaw għal David Hume. Iżda dan kollu baqa’ f’wiċċhom, għax Marx reġa’ ħarat lil kulħadd. Fil-fatt, huwa rebaħ din it-tellieqa b’27.93% tal-voti. Warajh ġie proprju Hume 12.67%, u għandi nifhem, li li kieku ma kienx għall-appell ta’ l-Economist, x’aktarx li kienet tkun storja differenti.

Il-klassifika finali ta’ l-ewwel għaxra kienet din:

1. Karl Marx (27.93%)
2. David Hume (12.67%)
3. Ludwig Wittgenstein (6.80%)
4. Friedrich Nietzsche (6.49%)
5. Platun (5.65%)
6. Immanuel Kant (5.61%)
7. San Tumas Akwinu (4.83%)
8. Sokrate (4.82%)
9. Aristotile (4.52%)
10. Karl Popper (4.20%)

Minkejja li, kif naħseb li tissoponu, jiena ninsab kuntent ħafna li dan l-istħarriġ intrebaħ minn Marx, xorta waħda f’din il-klassifika finali hemm xi affarijiet li ma tantx nista’ nifhem.

1. Għalija hija inkonċepibbli kif Ludwig Wittgenstein jista’ qatt isib ruħu fuq Nietzche, Platun u Aristotile. X’aktarx li dan ġara għax ivvotaw ħafna nies Brittaniċi, u Wittgenstein fir-Renju Unit inzerta jgawdi ċerta popolarità, speċjalment ma’ l-akkademiċi ta’ Cambridge. Madanakollu, nibqa’ nsostni li f’dak il-każ l-għażla ovvja kienet tkun Bertrand Russell. Fil-fatt ma kont nisknata xejn li kieku anke spiċċa ma’ l-aqwa għaxra.
   
   
2. Wisq anqas nista’ nifhem li San Tumas Akwinu qabeż lil Sokrate u saħansitra lil Aristotile, meta kull min huwa midħla tal-filosofija jaf tajjeb li l-ħsibijiet tiegħu huma kopja Kristjana ta’ Aristotile stess. Fil-fatt fil-bloggata dwar dan l-istħarriġ kont ikkummentajt li Santu Wistin kien ikun kandidat ferm iżjed validu.
   
   
3. Jidhirli wkoll li Aristotile ma marx tajjeb daqs kemm jixraqlu, l-iżjed meta wieħed iqis l-istatura ġganteska tiegħu fl-istorja tal-ħsieb u l-kontribut kbir immens li huwa kien ta fil-filosofija u f’ruxxmata oqsma oħrajn. Fil-fatt, nemmen li hu kien l-ikbar fost il-Griegi u ġieli saħansitra ddeskrivejtu bħala l-Leonardo d’Avinci tal-filosofija. U kif għedt qabel, x’aktarx li l-iżjed ħaġa offensiva f’dan ir-rigward hi li San Tumas Akwinu mar aħjar minnu.
   
   
4. Kuntent li minn fost l-aqwa għaxra Karl Popper spiċċa proprju l-aħħar. Madanakollu, xorta deluż bil-fatt li rnexxilu jdeffes saqajh f’din l-istess klassifika.
   
   
5. Ma kont sorpriż xejn li Hume spiċċa ma’ l-aqwa għaxra, kemm għax hu magħruf sew fost il-Brittaniċi, kemm għax fih inniffsu huwa ħassieb ta’ stoffa u anke għax naf li ngħata palata ġmielha mill-Economist. Madanakollu, il-fatt li spiċċa fit-tieni post narah xi ftit esaġerat u fażull, u kif diġà għedt qabel, f’din il-biċċa xogħol kollha kien hemm xi ftit tal-ħaxi.
   
   
6. L-aħħar darba kont semmejt bosta ħassieba li żgur kont ninnomina għall-istadju final tal-votazzjoni, jiġifieri, ma’ l-aqwa għoxrin. Fost dawn kien hemm uħud li ma waslux sa dan l-istadju aħħari u għalhekk ma ħadux sehem. Issa, il-fatt li ħadd minn Descartes, Kierkegaard, Russell, Sartre u Spinoza ma biss intgħażel fost l-aqwa għaxra ddiżappuntani ħafna wkoll. U l-preżenza oġġezzjonabbli ma’ l-aqwa għaxra ta’ Wittgenstein, Popper u forsi ukoll Sant Tumas Akwinu nħossha tkompli żżidli xi naqra iżjed melħ fuq il-ferita wkoll.
   

Li kelli npoġġi l-għoxrin kontestant li ħadu sehem f’dan l-istħarriġ skond l-ordni u l-preferenza tiegħi, naħseb li r-riżultat kien ikun xi ħaġa hekk:

1. Karl Marx
2. Aristotile
3. Platun
4. Sokrate
5. Friedrich Nietzsche
6. Søren Kierkegaard
7. Jean-Paul Sartre
8. Baruch Spinoza
9. Immanuel Kant
10. Rene Descartes
11. Arthur Schopenhauer
12. Bertrand Russell
13. Epikuru
14. Martin Heidegger
15. David Hume
16. Thomas Hobbes
17. San Tumas Akwinu
18. John Stuart Mill
19. Ludwig Wiggenstein
20. Karl Popper
    

Forsi tgħiduli li r-rebħa ta’ Marx hija waħda relattiva għax is-sistema ta’ l-għadd tal-voti kienet qisha first-pass-the-post. Jiġifieri, minkejja li Marx ġab l-ogħla perċentwal ta’ voti, xorta jibqa’ l-fatt li 72.07% tal-votanti ma għażlux lilu. Dan huwa veru, iżda f’stħarriġ bħal dan ma naħsibx li tista’ tuża sistema differenti, u ma nemminx li qatt jista’ jkun li xi ħassieb jispiċċa jġib 50% u wieħed tal-voti kollha mitfugħin. Inżid ukoll li l-qabża notevoli ta’ 15.26% li hemm bejn Marx u ta’ warajh tkompli tissiġilla iżjed is-suċċess li kiseb u tikkonferma wkoll li din kienet tassew rebħa mistħoqqa.

Nagħlaq din il-bloggata billi nistaqsi xi ftit mistoqsijiet:

1. Meta wieħed iqis il-bokka kbira li l-Brittaniċi għandhom bil-ħassieba nattivi tagħhom, x’seta’ għamel lil Marx daqshekk attraenti f’għajnejn il-votanti?
   
   
2. Jista’ jkun li dan ġej mill-fatt li għadha teżisti kuxjenza mifruxa li s-sistema kapitalista, illum jew għada, trid tispiċċa?
   
   
3. Nistgħu ninterpretaw dan ir-riżultat bħala indikazzjoni li l-ideat ġenerali tal-Marxiżmu għadhom jitqiesu bħala alternattiva valida għall-kapitaliżmu? U jekk iva, kif jinkwadra dan kollu meta jitqiegħed f’perspettiva storika?
   
   
4. Ħafna huma tal-fehma li bosta avvenimenti u skejjel ta’ ħsieb li ġraw u nibtu wara t-tieni gwerra dinjija skreditaw lil Marx u l-ideat tiegħu. Allura kif se nispjegaw li kważi ħadd minn dawn il-ħassieba, ma qata’ figura tajba?
   
   
5. Tista’ r-rebħa ta’ Marx tissuġġerixxi li dawk li vvotaw, li bla dubju ħafna minnhom huma midħla sew tal-filosofija, huma maqtugħin mir-realtajiet ta’ madwarhom. Fi kliem ieħor, jista’ dan ifisser li l-filosofi, jew in-nies interessati fiha, m’humiex nies prattiċi?
   
   
6. E il Fukuyama, che l'ha visto?!
   
   

Is-Sliem.

Mużika: Maybe The People Would Be The Times or Between Clark & Hilldale - Love

Aġġornament: Kif wasalt id-dar illum, għal xi raġuni, din il-bloggata ma sibthiex hemm. Fil-fatt kelli noqgħod nerġa' ntellagħha bħaċ-ċuċ. Tgħid isabotaġġawni ta' l-Economist? :)